Η Αχαΐα ήταν ένας από τους 51 νομούς της Ελλάδας,
ενώ από το 2011 και μετέπειτα βάσει της Διοικητικής Μεταρρύθμισης «Πρόγραμμα Καλλικράτης»
(3852/2010) αποτελεί μία από τις 74 περιφερειακές ενότητες της χώρας.
Εκτείνεται στο βόρειο μέρος του γεωγραφικού διαμερίσματος της Πελοποννήσου και υπάγεται διοικητικά στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας,
καθώς και στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου.
Ο Νομός Αχαΐας, από το 2011, με την εφαρμογή του Προγράμματος «Καλλικράτης»,
αποτελεί επίσημα την Περιφερειακή Ενότητα Αχαΐας
(με πρωτεύουσα την Πάτρα) της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.
Με την συνένωση και συγχώνευση των Δήμων από 21 σε 5,
όπως προέβλεπε το Πρόγραμμα, οι νέοι δήμοι που προέκυψαν είναι
οι:Δήμος Έδρα Πληθυσμός (2011)Αιγιαλείας Αίγιο 49.872Δυτικής Αχαΐας
Κάτω Αχαΐα 25.916Ερυμάνθου Χαλανδρίτσα 8.877Καλαβρύτων Καλάβρυτα 11.045
Πατρέων Πάτρα 213.984
Κατά την πρώιμη Βυζαντινή περίοδο η Αχαΐα γνώρισε οικονομική ανάπτυξη
, η οποία ανακόπηκε πολλές φορές από τις επιδρομές των Γότθων,
αλλά κυρίως των Σλάβων τον 8ο αιώνα μ.Χ. οι
οποίοι εκμεταλλεύτηκαν την μείωση του εγχώριου πληθυσμού και κατέλαβαν πολλούς αχαϊκούς οικισμούς,
από τους οποίους εκδιώχθηκαν
και για τον λόγο αυτό επαναστάτησαν το 783 μ.Χ. Νέα εισβολή Σλάβων υπήρξε λίγο αργότερα,
το 805 μ.Χ., η οποία τελικά αποκρούστηκε.
Μετά την ήττα τους λίγοι από τους Σλάβους που παρέμειναν στην Αχαΐα,
περιορίστηκαν στα ορεινά, στα λεγόμενα Νεζεροχώρια
και θεωρούνται μάλλον οι πρώτοι οικιστές της περιοχής των σημερινών χωριών που υπάρχουν εκεί.