Ο νομός Καβάλας είναι γνωστός για την αστείρευτη φυσική ομορφιά του, με καταπράσινα δάση, υπέροχα ορεινά τοπία και καταγάλανες θάλασσες. Εκεί βρίσκεται το χρυσοφόρο όρος των αρχαίων, Παγγαίο, και ο ποταμός Νέστος, ένας από τους μεγαλύτερους της Ελλάδας, που διαθέτει ένα θαυμαστό υδροβιότοπο. Χάρη στις αμέτρητες φυσικές καλλονές, την ιστορική πρωτεύουσα, τους αξιόλογους αρχαιολογικούς χώρους, τους παραδοσιακούς οικισμούς, τα βυζαντινά μνημεία και τις υπέροχες αμμουδιές, η Καβάλα προσελκύει πλήθος επισκεπτών.
Η Καβάλα είναι ένας από τους 13 νομούς της Μακεδονίας. Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα της Μακεδονίας, συνορεύει με τους νομούς Δράμας, Ξάνθης, Σερρών και βρέχεται από το Αιγαίο Πέλαγος. Περιλαμβάνει το νησί Θάσο καθώς και άλλες γειτονικές νησίδες.
Η ιστορία της πόλης ξεκινά από τους Προϊστορικούς χρόνους και εκτείνεται μέχρι σήμερα. Οι αναφορές για αυτήν από την μία χάνονται στις ομηρικές αφηγήσεις και από την άλλη καταγράφονται στα αρχεία της Αθηναϊκής Συμμαχίας. Από την μία η πόλη έγινε παγκοσμίως γνωστή για την άφιξη των δημοκρατικών στρατευμάτων της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ενόψει της ιστορικής μάχης των Φιλίππων και από την άλλη για την άφιξη του Αποστόλου Παύλου το 49 μ.Χ., κάνοντας την Νεάπολη (σημερινή Καβάλα) πρώτη ευρωπαϊκή πόλη που δέχτηκε τον Χριστιανισμό. Είναι διάσημη για τα μεγαλοπρεπή έργα Βυζαντινών και Τούρκων (όπως το Κάστρο και οι Καμάρες) όσο και για το ότι αποτέλεσε γενέτειρα του Μεχμέτ Αλί, αντιβασιλέα της Αιγύπτου. Παράλληλα η νεότερη ιστορία της πόλης παρουσιάζει εξίσου ενδιαφέρον, τόσο για την καπνεργασία και τις πρώτες απεργίες στα Βαλκάνια (1896) όσο και για την πλούσια βιομηχανική δραστηριότητα με κυρίαρχη αυτή του μαύρου χρυσού.
Οι Καμάρες, όπως είναι γνωστό το Παλαιό Υδραγωγείο, είναι ένα καλά διατηρημένο υδραγωγείο στην πόλη της Καβάλας και ένα από τα χαρακτηριστικά της. Οι Καμάρες κατασκευάστηκαν για να γεφυρώσουν τη χερσόνησο της Παναγίας από τα απέναντι υψώματα και να την υδροδοτήσουν. Το νερό ξεκινούσε από την πηγή, που βρίσκεται σε ύψος 400 μέτρων και είναι γνωστή ως «Μάνα του Νερού» ή «Τρία Καραγάτσια» ή «Σούμπασι». Ακολουθούσε μία διαδρομή 6,5 χλμ, για να φτάσει τελικά στις Καμάρες και να υδροδοτήσει τη χερσόνησο της Παναγίας.Έτσι το νερό έφτανε στις δημόσιες δεξαμενές, στα λουτρά και στα ιδρύματα της παλιάς πόλης και έκανε τον οικισμό βιώσιμο. Οι Καμάρες κτίστηκαν από τον Ιμπραήμ πασά, μεταξύ 1520 – 1530, την περίοδο ανασυγκρότησης της πόλης και αποτέλεσαν έργο ζωτικής σημασίας. Έχει μήκος 270 μέτρα και μέγιστο ύψος 25 μέτρα. Είναι κτισμένο από ντόπιο γρανίτη και πλίνθους. Πατά σε 18 ογκώδη μεσόβαθρα και φέρει διπλή και σε ορισμένα σημεία τριπλή σειρά επάλληλων τόξων. Σήμερα, οι Καμάρες αποτελούν πλέον ένα αξιοθέατο της πόλης, διατηρώντας την ομορφιά τους, χαρακτηρίζοντας την πόλη και κάνοντας την γνωστή στο πανελλήνιο
Στην κορυφή της χερσονήσου της Παναγίας και σε ύψος περίπου 70 μ. ορθώνεται το φρούριο της Καβάλας το οποίo κτίστηκε κατά την οθωμανική περίοδο. Το φρούριο ανοικοδομήθηκε στη θέση της βυζαντινής ακρόπολης, η οποία είχε καταστραφεί το 1391, όταν η Χριστούπολη κυριεύτηκε από τους Τούρκους μετά από πολιορκία. Το φρούριο καταλαμβάνει την κορυφή και τη βόρεια πλαγιά του λόφου, ενώ ο οχυρωμένος περίβολος χωρίζεται σε δύο μέρη από ένα εγκάρσιο τείχος, στο οποίο βρίσκεται ενσωματωμένος ο κεντρικός πύργος. Το μνημείο – άλλοτε αμυντικό οχυρό, διοικητικό κέντρο και τόπος εξορίας και φυλάκισης – προσαρμόζεται στις απαιτήσεις της σύγχρονης πόλης και αναλαμβάνει μια νέα λειτουργία, ως χώρος αναψυχής και πολιτιστικών δραστηριοτήτων. Τους καλοκαιρινούς μήνες, χρησιμοποιείται ως χώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων διοργανώνοντας συναυλίες, θεατρικές ή χορευτικές παραστάσεις και ομαδικά παιδικά παιγνίδια, ενώ στη φυλακή και στο φυλάκιο φιλοξενούνται διάφορες εκθέσεις
Περπατώντας στην παλιά πόλη της Καβάλας δεσπόζει το Ιμαρέτ. Κτίστηκε μεταξύ 1817-1821 αλλά πήρε την οριστική του μορφή στα μέσα του 19ου αιώνα. Ιδρυτής του ο Μεχμέτ Αλή,γεννημένος στην Καβάλα, ο οποίος θέλησε με αυτό τον τρόπο να ευεργετήσει τη γενέτειρά με ένα θρησκευτικό, εκπαιδευτικό και φιλανθρωπικό ίδρυμα.Το 2001 μέχρι και τις μέρες μας, παραχωρήθηκε από το αιγυπτιακό δημόσιο σε ιδιώτη για την πλήρη αποκατάσταση του μνημείου και μετατροπή του σε ένα υπερπολυτελές ξενοδοχείο.
Το Μουσείο Καπνού του Δήμου Καβάλας, που ιδρύθηκε το 2003, αποτελεί ένα θεματικό μουσείο, το οποίο περιλαμβάνει αντικείμενα κι αρχειακό υλικό για την καλλιέργεια και την παραγωγή του καπνού, την εμπορική κι αγροτική επεξεργασία του. Περιλαμβάνει αντικείμενα καλλιέργειας καπνού, μηχανήματα εμπορικής επεξεργασίας του, φωτογραφικό υλικό, σπάνια ντοκουμέντα, βιβλία σχετικά με τον καπνό, εκδόσεις Ελληνικού Οργανισμού Καπνού, αρχείο Καπνεμπορικού Συλλόγου, ιδιωτικά έγγραφα, καπνικούς χάρτες και σχεδιαγράμματα, έπιπλα καπνεμπόρων κ.α.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας ιδρύθηκε το 1934. Από το 1964 στεγάζεται στο νέο κτίριο στην παραλία.Το θέμα του είναι η διαχρονική ιστορία της πόλης της Καβάλας. Στεγάζει προϊστορικά ευρήματα από όλο το νομό Καβάλας καθώς και ευρήματα από τις ανασκαφές της Νεάπολης (παλιάς Καβάλας), της Αμφίπολης καθώς και από άλλες περιοχές της Ανατολικής Μακεδονίας.
Λίγο έξω από την πόλη της Καβάλας βρίσκεται και ο αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων με το αρχαίο θέατρο και το αρχαιολογικό μουσείο. Μέρος το οποίο δεν θα πρέπει να παραλείψετε να επισκεφτείτε. Το εντυπωσιακό Αρχαίο Θέατρο των Φιλίππων χτίστηκε γύρω στο 356 π.Χ. από τον Φίλιππο Β’, βασιλιά της Μακεδονίας και πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Βρίσκεται στους πρόποδες του λόφου της Ακρόπολης των Φιλίππων και απετέλεσε μέρος της μεταμόρφωσης των αρχαίων Κρηνίδων (τότε ονομασία των Φιλίππων) σε μεγάλη, σύγχρονη μακεδονική πόλη. Εξαιτίας των διαστάσεών του, κατατάσσεται στα μεγαλύτερα και εντυπωσιακότερα αρχαία θέατρα.
Κατά την επίσκεψή μας στην πόλη της Καβάλας, δεν μπορούμε να παραλείψουμε και τις παραλίες της. Λουσμένη από την θάλασσα η πόλη έχει να σας προσφέρει μαγευτικές παραλίες με καταγάλανα νερά. Μάλιστα οι περισσότερες από αυτές να βρίσκονται και μέσα στον αστικό ιστό της πόλης. Οργανωμένες ή μη το μόνο σίγουρο είναι ότι θα απολαύσετε το μπάνιο σας. Αμμώδης παραλίες για οικογένειες, παραλίες με beach bar, αλλά και απόκρημνες βραχώδης παραλίες για τους πιο τολμηρούς. Ενδεικτικά να σας αναφέρουμε την παραλία του περιγιαλίου, της ραψάνης, της καλαμίτσας, την ακτή Μπάτη και ακτή Τόσκα. Ή ακόμα μπορείτε να αναζητήσετε και παραλίες εκτός πόλης όπως την αλάνα της Ηρακλείτσας, τον Βρασίδα και τους αμμόλοφους στην Νέα Πέραμο.
-Αυτό το μπαλκονάκι -Τα νταούλια κρουν -Καβάλας
Ένα από τα αυθεντικά πολιτιστικά στοιχεία του νομού είναι η γαστρονομία του. Με γεύσεις μοναδικές και υψηλά προϊόντα. Εδώ, πρωτοκαθεδρία έχουν τα γευστικότατα ψάρια και θαλασσινά, αφού η Καβάλα είναι ένα από τα μεγαλύτερα αλιευτικά κέντρα της χώρας, τα προϊόντα κτηνοτροφικής και γεωργικής παραγωγής. Με πεντανόστιμα κρέατα, πουλερικά και γαλακτοκομικά προϊόντα που δίνουν τα ορεινά χωριά της Λεκάνης και του Παγγαίου ιδιαίτερης φήμης χαίρουν το ελαιόλαδο, ελιές, σπαράγγια, όσπρια, σιτηρά, σταφύλια, καρύδια, κάστανα, μέλι κ.ά.Η κουζίνα της καβάλας συνδυάζει τις τοπικές συνταγές με τις επιρροές που δέχτηκε από την κουζίνα των προσφύγων της Μ.Ασίας και την Καππαδοκία. Με πολύ γνωστά πιάτα τα αλίπαστα, το σκουμπρί, γούνα, η σαρδέλα παντρεμένη, το μυδοπίλαφο, η ρέγγα σαγανάκι, ο γαύρος τυλιχτός σε αμπελόφυλλα, σουπιές γιαχνί, αχνιστά μύδια, σπαραγγοκεφτεδάκια, πιπερολάχανα, γεμιστή μελιτζάνα, κολοκυθάκια με γιαούρτη, γίδα βραστή, σουτζουκάκια σμυρνέϊκα, κόκορας με τραχανά, πίτες γλυκιές και αλμυρές, μερικά από τα χαρακτηριστικά πιάτα της περιοχής.
Η δεσπόζουσα θέση της Καβάλας στον ομώνυμο κόλπο, τη βοήθησε σημαντικά να αναπτυχθεί και να ακμάσει. Αποτελεί εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο της ανατολικής Μακεδονίας με τα εργοστάσια λιπασμάτων στην Ν. Καρβάλη. Το εύρος του λιμανιού και η σχετικά μεγάλη μαρίνα στο κέντρο της πόλης, σε συνδυασμό με το λιμάνι της Νέας Περάμου και τη μαρίνα της Νέας Ηρακλείτσας, συμβάλλουν στην εμπορική και τουριστική ανάπτυξη της περιοχής. Στην πόλη λειτουργεί μεγάλη ιχθυόσκαλα, απ' όπου διακινούνται αλιεύματα στις εσωτερικές και διεθνείς αγορές. Σημαντικό αναπτυξιακό παράγοντα της περιοχής αποτέλεσε η ανεύρεση πετρελαίου στα κοιτάσματα Πρίνου στη Θάσο. Νέες γεωτρήσεις πιθανόν να αποφέρουν κι άλλα κοιτάσματα. Η Καβάλα κατέχει σημαντική θέση στον τομέα παροχής υπηρεσιών, με το 40% των κατοίκων της να απασχολούνται στον τριτογενή τομέα παραγωγής. Στην περιοχή λειτουργεί η μοναδική μονάδα στη χώρα που εξορύσσει και αποθειώνει πετρέλαιο, η Kavala Oil, όπως και η μοναδική Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων της χώρας. Στη Βιομηχανική Περιοχή της πόλης, είναι εγκατεστημένες μονάδες επεξεργασίας μαρμάρου.Στην πεδινή περιοχή οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία, κυρίως με την καπνοκαλλιέργεια, αλλά καλλιεργούν και δημητριακά, ρύζι, όσπρια, ακτινίδια, βαμβάκι, σταφύλια, κηπουρικά και άλλα. Υπάρχουν επίσης ελαιώνες, που παράγουν άφθονο λάδι, και αμπέλια. Στην περιοχή της Χρυσούπολης αναπτύσσεται η καλλιέργεια του σπαραγγιού και του ρυζιού. Το υπέδαφος του νομού είναι πλούσιο σε σημαντικές ποσότητες σιδηρομεταλλεύματος στο νησί της Θάσου και λατομεία μαρμάρων κοντά στο χωριό Λιμνιά. Σημαντική βοήθεια στη ζωή του νομού προσφέρουν η βιομηχανία λιπασμάτων και φωσφοροθειικής αμμωνίας, καθώς και η άλλοτε κραταιά βιομηχανία επεξεργασίας καπνού. Εκλεκτά τοπικά προϊόντα της περιοχής είναι τα αλίπαστα, οι κουραμπιέδες της Καρβάλης, το ελαιόλαδο, το κρασί, το τσίπουρο, τα γλυκά του κουταλιού και τα τυριά. Η τουριστική κίνηση στην περιοχή είναι σημαντική με σημείο αναφοράς τη Θάσο που δέχεται και μεγάλο αριθμό επισκεπτών.
Πηγες