Αρχική Σελίδα   Κέρκυρα   Ιθάκη   Κεφαλονιά   Κύθηρα   Λευκάδα  

Ζάκυνθος

Ιστορία Αξιοθέατα Παραδόσεις Δημοτικά Τραγούδια & Χοροί Έθιμα Τοπική Κουζίνα Πηγές

Γενικές Πληροφορίες

Η Ζάκυνθος, ή το «Τζάντε», ή το Φιόρο του Λεβάντε κατά τους Βενετσιάνους, είναι ένα από τα νησιά των Επτανήσων. Είναι το ενδέκατο σε έκταση νησί στην Ελλάδα, καθώς και το τρίτο σε έκταση (μετά την Κεφαλονιά και την Κέρκυρα) και δεύτερο σε πληθυσμό νησί στα Επτάνησα.

Η έκτασή της Ζακύνθου είναι 406 τετραγωνικά χιλιόμετρα και ο πληθυσμός ανέρχεται στους 40.758 κατοίκους. Από την Πελοπόννησο απέχει 9,5 ναυτικά μίλια και 8,5 ναυτικά μίλια από το πλησιέστερο βόρεια σε αυτή νησί, την Κεφαλονιά. Οι κάτοικοί της καλούνται Ζακύνθιοι, ή Ζακυνθινοί.

Το σχήμα της Ζακύνθου είναι ακανόνιστο, τριγωνικό με το βορειότερο άκρο του νησιού να καταλήγει στο ακρωτήριο Σκινάρι. Αντίθετα στο νότιο-νοτιοανατολικό σχηματίζεται ο κόλπος του Λαγανά μεταξύ των δύο ακρωτηρίων, Μαραθιά δυτικά και Γέρακας ή Γεράκι, ανατολικό. Μέσα στον κόλπο του Λαγανά υπάρχουν τρία νησιά, το Μαραθωνήσι, ο Άγιος Σώστης και το Πελούζο, ενώ 37 ναυτικά μίλια νότια του Λαγανά βρίσκονται οι νήσοι Στροφάδες.

Το κλίμα της Ζακύνθου είναι ιδιαίτερα ήπιο, είναι θαλάσσιο-μεσογειακό και υγρό. Χαρακτηρίζεται από ήπιο βροχερό χειμώνα και δροσερό καλοκαίρι. Η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι +18,9°C. O συνολικός αριθμός ημερών βροχής υπολογίζεται σε 115.

Ιστορία

Η Ζάκυνθος αποτελεί ένα νησί με ένδοξη ιστορία. Από τα αρχαία κιόλας χρόνια ο Όμηρος την αναφέρει σαν Υλήεσσα(δασώδη). Πήρε το όνομά της από τον πρώτο αποικιστή της τον Ζάκυνθο, γιο του Βασιλιά της Φρυγίας . Με τα χρόνια ακολουθώντας το πνεύμα της εποχής εγκαθιδρύθηκε στη Ζάκυνθο το δημοκρατικό πολίτευμα. Στους περσικούς πολέμους η Ζάκυνθος έμεινε ουδέτερη ενώ στον Πελοποννησιακό πόλεμο εμπλέκεται σαν σύμμαχος των Αθηναίων. Η Ζάκυνθος υποτάχθηκε στους Μακεδόνες του Μεγάλου Αλεξάνδρου κι αργότερα στους Ρωμαίους, που της παραχώρησαν σχετική αυτονομία.

Στη διάρκεια των βυζαντινών χρόνων λεηλατείται από πειρατές και βάνδαλους. Στα 1185 η Ζάκυνθος μαζί με την Κεφαλονιά καταλαμβάνονται από τους Νορμανδούς της Σικελίας, οι οποίοι δημιουργούν την Παλατινή Κομητεία. Στην συνέχεια την κατακτούν οι Βενετοί και παραμένει κάτω από την Ενετική Κυριαρχία έως το 1798. Γάλλοι δημοκρατικοί και στη συνέχεια Ρώσοι με σύμμαχους τους Τούρκους κατέλαβαν το νησί προσωρινά μέχρις ότου συστάθηκε η Επτάνησος Πολιτεία το 1800 στην οποία μετείχε η Ζάκυνθος μαζί με τα άλλα νησιά του Ιονίου. Το 1809 επανήλθαν οι Γάλλοι Αυτοκρατορικοί τούτη τη φορά και το 1815 δημιουργείται το Ενωμένο Κράτος των Ιονίων Νήσων που τέθηκε κάτω από την προστασία των Άγγλων έως το 1864.Το όνειρο των Ζακυνθινών να ενωθούν με την Ελλάδα πραγματοποιήθηκε ύστερα από σκληρούς αγώνες, στις 21 Μαΐου 1864, ύστερα από συνολικά 680 χρόνια ξένης κατοχής.

Αξιοθέατα

Παραλίες:

Ξύγκιας

Η παραλία Ξύγκια είναι μια μικρή, γραφική παραλία, γνωστή για το γεγονός ότι το νερό της περιέχει θειάφι σε μεγάλη αναλογία, το οποίο προέρχεται από τις κοντινές σπηλιές. Για το λόγο αυτό, τα Ξίγκια είναι ιδιαίτερα αγαπητά και τα προτιμούν όσοι υποφέρουν από πόνους στα πόδια και αρθρίτιδες.

Γέρακας

Η παραλία του Γέρακα αποτελεί για πολλούς την ομορφότερη στο νησί. Βρίσκεται 18 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πόλης και ανήκει κι αυτή στην κοινότητα του Βασιλικού. Ένας υπέροχος κολπίσκος την φιλοξενεί, με απέραντη αμμουδιά που σου δίνει την αίσθηση ότι βρίσκεσαι σε παραλία της Αφρικής.

Ναυάγιο

Η παραλία Ναυάγιο αποτελεί μια πασίγνωστη παραλία στην ανατολική πλευρά του νησιού κοντά στο ορεινό χωριό της Αναφωνήτριας. Διαθέτει Πεντακάθαρα νερά, λευκή άμμος, εντυπωσιακοί απότομοι βράχοι και το μισοβυθισμένο στην άμμο κουφάρι ενός πλοίου συνθέτουν ένα φανταστικό σκηνικό.

Μουσείο Γρηγορίου Ξενόπουλου

Τον κόσμο τον πρωτογνώρισα στη Ζάκυνθο, στο πατρικό μου σπίτι και στο μεγάλο του περιβόλι” γράφει το 1938 στα 70 του χρόνια ο Γρηγόριος Ξενόπουλος στην “Αυτοβιογραφία” του. “Το “Ξενοπουλέικο” ήταν ψηλό, το ψηλότερο απ’ όλα της γειτονιάς, κάτασπρο, δίπατο με ισόγειο και με τέσσερα μεγάλα παράθυρα, από δύο σε κάθε πάτωμα προς τον δρόμο. Οι κομψές γρίλιες τους ήταν άσπρες. Το σπίτι είχε αέρα και θέα. Δεν απείχε άλλωστε και πολύ από τη θάλασσα του Άμμου. Στην ίδια θέση, στη γραφική συνοικία της Φανερωμένης, όπου ο συγγραφέας, παιδί ακόμη, άκουγε τις “πολλές γλυκόλαλες καμπάνες” της, το πατρικό του σπίτι υπάρχει ακόμη, αλλοιωμένο βέβαια από τους σεισμούς και τα χρόνια.

Μνημείο Του Σταυρού Σχίζας

Στο χωριό Καμπί, πάνω ακριβώς από τον γραφικότατο όρμο της Σχίζας δεσπόζει ο πανύψηλος σταυρός που θεμελιώθηκε στην μνήμη αυτών που έχασαν τη ζωή τους στα χρόνια της Κατοχής. Από εκείνο το σημείο η θέα είναι εκπληκτική αφού μπροστά σου απλώνεται το απέραντο γαλάζιο του Ιονίου. Ο συνδυασμός των απότομων γκρεμών, των σπηλιών και των κρυστάλλινων νερών δίνει στον επισκέπτη μια μαγική εικόνα. Το ηλιοβασίλεμα από αυτό το σημείο είναι αξιοθαύμαστο και η εικόνα του θα μείνει για πάντα χαραγμένη μέσα σου.

Ιερός Ναός Του Αγίου Διονυσίου & Ιερά Μονή Στροφάδων

Το κτιριακό Συγκρότημα του Αγίου Διονυσίου αποτελείτε από τον Ναό του Πολιούχου της Ζακύνθου , από το Κωδωνοστάσιο-Καμπαναριό του Ναού, από το Μοναστήρι της Ιεράς Μονής Στροφάδων, από του Αγίου Διονυσίου και από το νέο Εκκλησιαστικό Μουσείο – Σκευοφυλάκιο.

Η εκκλησία του προστάτη του νησιού είναι η μεγαλύτερη που υπάρχει στη πόλη. Ο σημερινός μεγαλοπρεπής Ναός και η παρακείμενη Μονή του Άμμου γνώρισαν διάφορες φάσεις. Καταστράφηκαν κατά το μεγάλο σεισμό που ερείπωσε τη Ζάκυνθο το 1893. Ειδική Ερανική Επιτροπή του 1900 ανέλαβε την ανέγερση νέου Ναού, η θεμελίωση του τωρινού ναού άρχισε το 1925 και τα εγκαίνια του οποίου έγιναν στις 22 Αυγούστου 1948. Ο Ναός χτίστηκε με σχέδια του αρχιτέκτονα Α. Ορλάνδου σε ρυθμό τρίκλιτης βασιλικής. Χάρη στην αντισεισμική κατασκευή του, ήταν από τα ελάχιστα κτίρια που δεν κατέρρευσαν από τον καταστρεπτικό σεισμό του 1953. Οι λίγες βλάβες που υπέστη διορθώθηκαν και το 1948 ο ναός ανακαινίσθηκε, από τότε παρουσιάζει την σημερινή του μορφή.

Ιερά Μονή Της Παναγίας Αναφώτριας

Ιδρύθηκε πιθανότατα τον 15ο αιώνα από τον Λεονάρδο Γ’ δε Τόκκο, Κόμητα Κεφαλληνίας και Ζακύνθου. Βυζαντινής προέλευσης είναι η θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας της «Αναφωνήτριας», η οποία έφθασε εδώ από την αλωμένη Κωσταντινούπολη (1453). Το μοναστήρι βρίσκεται σε μεγάλη ακμή στα τέλη του 15ου αιώνα. Ήταν στην κυριότητα της Βενετίας που το παραχωρούσε σε εξέχοντα πρόσωπα ιερωμένους και μη. Τα ανεκτίμητα ιστορικά και καλλιτεχνικά κειμήλια της μονής υπεξαιρέθηκαν από ξένους και ντόπιους, σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους. Στην ιστορική μονή της Αναφωνήτριας διετέλεσε ηγούμενος ο μετέπειτα Άγιος Διονύσιος. Το 1580 ο Άγιος Διονύσιος, ως ηγούμενος της Αναφωνήτριας, έκρυψε στο μοναστήρι και έσωσε από της διώκτες του τον φονιά του αδελφού του(λέγεται ότι είναι ο λόγος της αγιοσύνης του). Το μοναστήρι ανακαινίστηκε το 1669, ύστερα από δύο διατάγματα του αρχιναύαρχου της Βενετίας Φραγγίσκου Μοροζίνι.

Παραδόσεις

Τση Γριας Το Πήδημα

Μία Λαϊκή Παράδοση για την τοποθεσία «τση γρίας το πήδημα» στην περιοχή Ξηροκάστελλου Βασιλικού Στην περιοχή του Ξηροκάστελλου υπάρχει ένα ρέμα που ονομάζεται «τση γρίας το πήδημα». Λέγεται ότι μία βραδιά με πολύ βροχή μία γρία γύριζε στο σπίτι της από τη χώρα. Φτάνοντας στο ρέμα διαπίστωσε ότι είχε φουσκώσει πολύ από τη βροχή. Νευρίασε, άρχισε να βλαστημά και αποφάσισε να πηδήξει απέναντι. Έπεσε στο ρέμα και πνίγηκε. Η τοποθεσία πήρε το όνομα «τση γρίας το πήδημα» σαν αιώνιο παράδειγμα τιμωρίας που περιμένει όσους βλασφημούν τα θεία.

Τα 12 Πηγάδια Του Ανδρωνίου Στον Αγαλά

Μία Λαϊκη Παράδοση λέει ότι ο Ανδρωνιός της περιοχής Αγαλά, ήταν δράκος ψηλός 300 μέτρα που έφτιαξε τα 12 πηγάδια του Αγαλά. Τα πηγάδια πήραν το όνομά του, όπως και η κοιλάδα, στην οποία φτιάχτηκαν. Ο καλός άρχοντας του χωριού και προστάτης του, ο Δαμιανός υποχρέωσε τον κακό δράκο Ανδρωνιό να μονομαχήσει μαζί του και τον νίκησε. Σαν τιμωρία του επέβαλε να φτιάξει 12 πηγάδια, ένα κάθε μήνα του χρόνου, για το καλό των ανθρώπων του χωριού. Από τη σπηλιά του, ο Δαμιανός, παρακολουθούσε τον Ανδρωνιό για να εκτελεί καλά το έργο-τιμωρία του. Τα πηγάδια φτιάχτηκαν. Τα 12 πηγάδια του Ανδρωνιού. Οι κάτοικοι είχαν πια νερό. Όταν ο Ανδρωνιός ξαναεπαναστάτησε, ο Δαμιανός τον σκότωσε και το απολίθωμά του «βρίσκεται» σήμερα στην ομώνυμη σπηλιά.

Δημοτικά Τραγούδια & Χοροί

Παραθέτω βιντεοσκοπημένες και μαγνητοσκοπημένες μαρτυρίες Ζακυνθινών, κυρίως μεγάλης ηλικίας, που με τρόπο, πολλές φορές συγκλονιστικό, αφηγήθηκαν, τραγούδησαν και χόρεψαν μπροστά στην κάμερα. Έτσι συλλέχθηκαν εκατοντάδες δημοτικά τραγούδια, πολλά από τα οποία συναντώνται μόνο στο νησί. Επίσης καταγράφηκαν χοροί πανελλήνιοι,που χορεύονται κατά την τοπική παράδοση, εγχώριες παραλλαγές τους, καθώς και καθαρά ζακυνθινοί.

Τραγούδι

Χορός

Έθιμα

Φώτα: Ο Διαφορετικός Αγιασμός

Στη Ζάκυνθο, κατά την τελετή του αγιασμού των υδάτων την ημέρα των Φώτων, ο Σταυρός δεν πετιέται στην θάλασσα αλλά «βαπτίζεται» από τον τοπικό Επίσκοπο, τοποθετημένος επάνω σε ένα μακρύ κοντάρι. Επίσης, εκεί βουτούν και ένα μαντήλι, δεμένο σε κλωστή, με το οποίο πλένουν τα μάτια τους, για να μην πάθουν κάποια ασθένεια.

Τα Πανηγύρια

Στη Ζάκυνθο, οι λαϊκές γιορτές θρησκευτικού χαρακτήρα όπως τα πανηγύρια, των οποίων η παράδοση ακολουθείται μέχρι σήμερα, αντιπροσώπευαν στιγμές συνεύρεσης και διασκέδασης ιδίως για τις κατώτερες κοινωνικές τάξεις που ήταν αποκλεισμένες από τις άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Τοπική Κουζίνα

Το δυνατό σημείο της Ζακυνθινής κουζίνας είναι το σπιτικό φαγητό. Σε όλο το νησί μπορείτε να απολαύσετε πολλά πιάτα, με πρωταγωνιστή τον κόκορα, με κρασί ή μακαρόνια, το στιφάδο κουνελιών, το οποίο είναι πλέον γνωστό ως το στιφάδο της Ζακύνθου, την υπέροχη σάλτσα σκόρδου, τα καλομαγειρεμένα μπουτρίδια που αποτελούν την τοπική η ποικιλία του μπριάμ, τα χαρακτηριστικά χτένια της μελιτζάνας, η σοφιγκάδουρα, δηλαδή το κρέας αιγοπροβάτων ή αιγών και το αρωματικό sgatzeto από τα έντερα των αμνών ή των αιγών που τυλίγονται με ειδικό τρόπο. Η μοναδικότητα αυτών των πιάτων είναι στα συστατικά που τα συνοδεύουν και στον τρόπο μαγειρέματος. Για παράδειγμα, το Ζακυνθινό στιφάδο, όλο το μυστικό είναι στα τοπικά κρεμμύδια, στη σάλτσα από το τριμμένο τυρόλαδο και στη σοφιγκάδουρα, το φουσκωτό γκρουέ.

Επιπροσθέτως, κάποια φημισμένα γλυκά της Ζακύνθου είναι το μαντολάτο και το παστέλι. Το μαντολάτο περιλαμβάνει το αυγό, το μέλι, τη ζάχαρη και το αμύγδαλο. Σε ένα δοχείο, βράζετε το τοπικό μέλι για μία ώρα και μόλις το νήμα προστεθεί, προσθέστε το ασπράδι και ανακατέψτε για περίπου 4 ώρες. Αφού ρίξουν τα ψημένα αμύγδαλα, το μίγμα τοποθετείται σε φύλλα αλεύρου. Μόλις παγώσει, κόβεται και είναι έτοιμο. Το παστέλι είναι φτιαγμένο με σουσάμι, μέλι και αμύγδαλο, ενώ η κροσέ είναι φτιαγμένη με σιμιγδάλι και νερό.

Πηγές:

Λίγες ΠΛηροφορίες: https://el.wikipedia.org/wiki/

Ιστορία: http://www.gozakynthos.gr/gr/zakynthos.history.php

Αξιοθέατα και Παραδόσεις: https://www.zakynthos.gov.gr/zakynthos-island/genika/mythoi-doxasies-paradoseis.html

Δημοτικά Τραγουδια & Χοροί: https://www.zakynthosevents.com/dimotika-tragoydia-choroi-chorion-zakynthoy/

Βίντεο Τραγουδιού: https://www.youtube.com/watch?v=O2SrBIENJJA

Βίντεο Χορού: https://www.youtube.com/watch?v=wYZxNZc-XxI

Έθιμα: https://www.gnoristetinellada.gr/paradosi/ethima/546-ithi-ethima-zakynthou-venetsianikes-pinelies-se-elliniko-fonto

Τοπική Κουζίνα: http://avalon-palace.com/el/